Από το Σαράφ και το Σαλούτ του Κυβερνείου Καρς της τσαρικής Ρωσίας στην Ελλάδα
Γιάννης
Συγγενείς, φίλες και φίλοι
Φέτος, το 2020, συμπληρώνεται ένας αιώνας από τον ερχομό των προσφύγων με το επώνυμο Κασκαμανίδης στην Ελλάδα, ωστόσο το μήνυμά μου -και η ψηφιακή εφαρμογή στην οποία παραπέμπω παρακάτω- δεν έχουν επετειακό χαρακτήρα. Είναι περισσότερο μια υπόμνηση για τις πραγματικότητες της ζωής που πολλές φορές αγνοούμε, αποσιωπούμε και κάποτε διαστρεβλώνουμε. Θέλω από τη μια να γνωστοποιήσω τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από τον ερχομό των προσφύγων προγόνων μας στην Ελλάδα, αλλά και να θυμίσω τη μεταναστευτική διασπορά των απογόνων σε πολλά μέρη της Ελλάδας, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Δεν είναι, όμως, μόνον αυτό. Και οι πρόγονοι αυτών που ήρθαν στην Ελλάδα το 1920, είχαν ζήσει, οι ίδιοι και οι δικοί τους πρόγονοι πάππου προς πάππον, μετοικεσίες, ξεριζωμούς, προσφυγιές, με βεβαιότητα τουλάχιστον για το διάστημα 1820 – 1880. Η προσωρινότητα των εγκαταστάσεων είναι ο κανόνας και όχι η μονιμότητα. Και αν εμείς σήμερα δεν διανοούμαστε ότι μπορεί να βρεθούμε στο δρόμο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα συμβεί. Και, αν συμβεί, δεν είναι αυτονόητο ότι εμείς θα είμαστε οι καλοί μετανάστες, οι καλοί πρόσφυγες, γιατί γι’ αυτό θα αποφασίσουν κάποιοι εγκατεστημένοι των τόπων που θα περνάμε, όχι εμείς.
Είμαι στην Ελλάδα τα τελευταία 50 χρόνια και μπορώ να πω ότι αυτό με κάνει χαρούμενο. Τα πρώτα 5 χρόνια, όμως, ήμουν στο Βέλγιο, όπου ο πρόσφυγας παππούς μου, οι γονείς μου, οι θείοι μου και πολλοί, μα πάρα πολλοί γνωστοί και φίλοι, βρέθηκαν ως μετανάστες. Σε όλη μου τη ζωή ακούω, διαβάζω και γράφω ιστορίες για προσφυγιές, ξεριζωμούς, μεταναστεύσεις, κάθε είδους μετακινήσεις ανθρώπων. Αυτό με κάνει σκεφτικό. Και πολλές φορές σκέφτομαι τι θα πάρω μαζί μου, αν πρέπει να φύγω σε λίγη ώρα από τον τόπο μου, χωρίς να γνωρίζω αν θα γυρίσω πίσω.
Όπως και να ‘χει, όμως, το να θυμάμαι με κάνει καλά.
Γιάννης Κασκαμανίδης
Πρόσκληση
Σας προσκαλώ να περιηγηθείτε σε δύο εφαρμογές οι οποίες αφορούν τους πρόσφυγες δύο συγκεκριμένων χωριών, του Σαράφ (εδώ) και του Σαλούτ (εδώ) της περιοχής Κιόλιας του Κυβερνείου Καρς, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα. Και σας καλώ να προσθέσετε νοερά στο χάρτη νέες φυσαλίδες που θα αντιστοιχούν στους τόπους εγκατάστασης των απογόνων αυτών των προσφύγων.
Εκπαιδευτική αξιοποίηση
Τα φίλτρα αριστερά και οι διαφορετικοί τρόποι προβολής δεξιά είναι δυνατόν να μετατρέψουν τα κωδικοποιημένα δεδομένα σε πληροφορίες, δηλαδή σε μονάδες γνώσης που ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες ανάγκες: στην απάντηση ερωτημάτων, στην εξαγωγή συμπερασμάτων, στη διαμόρφωση ερμηνευτικών σχημάτων και στη δημιουργία οπτικοποιήσεων που ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των χρηστών. Πρόκειται βέβαια για δυνατότητα και όχι για αυτονόητη πραγματικότητα, καθώς η επεξεργασία των δεδομένων και η μετατροπή τους σε χρήσιμες πληροφορίες θα πρέπει να είναι εμπρόθετη, εμπλαισιωμένη και να στοχεύει, ιδίως, στην απάντηση ερωτημάτων.
