Εκπαιδευτικά προγράμματα Τοπική Ιστορία
H παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Φλώρινας – Εκπαιδευτικό πρόγραμμα
Υλοποίηση
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Φλώρινας απευθύνεται σε μαθητές της Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου και έχει ως στόχους: α) την εξοικείωση των μαθητών με βασικές έννοιες και χαρακτηριστικά της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, β) τη διαμόρφωση ενός τρόπου λήψης πληροφοριών από παραδοσιακές κατοικίες της πόλης και γ) την εικαστική αποτύπωση (ζωγραφική, πηλοπλαστική) κατοικιών ή και ξεχωριστών αρχιτεκτονικών μελών.
Η υλοποίησή του μπορεί να γίνει ως εξής:
- Στο σχολείο
- 2 ώρες, χωρισμός ομάδων, εξοικείωση με τα βασικά χαρακτηριστικά της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής (χρήση του Εικονογλωσσαρίου) και ζωγραφική.
- Στην πόλη
- 4 ώρες, περιήγηση στο ιστορικό κέντρο και ομαδική εργασία των παιδιών (χρήση του φύλλου εργασιών Ταυτότητα κτιρίων). Κάθε ομάδα αναλαμβάνει μια συγκεκριμένη κατοικία και εργάζεται παρατηρώντας τη με βάση το φύλλο εργασιών.
- Στο σχολείο
- 2 ώρες, κάθε ομάδα με βάση τα φύλλα εργασιών που συμπλήρωσαν στο προηγούμενο στάδιο κάνει τη δική της παρουσίαση. Κατόπιν ζωγραφίζουν και κατασκευάζουν με πηλό ομοιώματα των κατοικιών που μελέτησαν.
- Αν υπάρξει πρόβλεψη, τα παιδιά μπορούν να ζωγραφίσουν μικρογραφίες των κατοικιών, να τις τοποθετήσουν σε έναν χάρτη της πόλης και να τον αναρτήσουν σε εμφανές σημείο του σχολείου. Από καιρό σε καιρό θα μπορούν να συμπληρώνουν με νέες μικρογραφίες.
Εναλλακτικές δραστηριότητες
Μπορείτε να τις εντάξετε σε όποιο σημείο του προγράμματος θεωρείτε ότι θα αποβούν διδακτικά ωφέλιμες, αντικαθιστώντας ή εμπλουτίζοντας τις ήδη υπάρχουσες:
- Δημιουργία διαγραμμάτων με τους αρχιτεκτονικούς όρους: γράφουμε στο κέντρο μια κεντρική έννοια, π.χ. υλικά κατασκευής και τα παιδιά γράφουν ολόγυρα τις σχετικές λέξεις συνδέοντάς τες με την κεντρική σχεδιάζοντας μια γραμμή.
- Χάραξη σημείων και διαδρομών σε χάρτη: στον χάρτη της πόλης τα παιδιά χρωματίζουν τα σημεία στα οποία βρίσκονται τα προς μελέτη κτίρια και χαράζουν τη διαδρομή που θα κάνουμε για να τα μελετήσουμε. Μπορούν να εμπλουτίσουν τον χάρτη σχεδιάζοντας και άλλα σημεία που έχουν ενδιαφέρον για τα ίδια τα παιδιά: το σπίτι τους, τα σπίτια των φίλων τους, μια παιδική χαρά, κλπ.
- Μελέτη γαλλικού χάρτης της πόλης: για να εξοικειωθούν με μια προγενέστερη μορφή της πόλης, μελετούν τον γαλλικό χάρτη, εντοπίζουν όσα σημεία μπορούν με ευκολία να αναγνωρίσουν και να σημειώνουν, όπως επίσης και γνωστές διαδρομές ή και τη διαδρομή μελέτης που θα ακολουθήσουν στα πλαίσια του προγράμματος.
- Κοινωνική και οικονομική κατάσταση: μετά τη μελέτη των κτιρίων, τα παιδιά εκφράζουν τις απόψεις τους για την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των ανθρώπων που κατοίκησαν σε αυτά. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχουν εδώ οι τρόποι με τους οποίους τα παιδιά τεκμηριώνουν τις απόψεις τους.
- Χρονογραμμή: μετά τη μελέτη των κτιρίων και αφού έχουν εντοπίσει χρονολογικές ενδείξεις, τα παιδιά κατασκευάζουν μια χρονογραμμή σε κόλλα Α4, συμπληρώνοντάς τη με άλλες γνώστες σε αυτά χρονολογίες.
- Προσανατολισμός: κατά τη μελέτη των κτιρίων, τα παιδιά καταγράφουν τον προσανατολισμό τους και συζητούν για τους λόγους επιλογής μια συγκεκριμένης κατεύθυνσης.
- Σύγκριση φωτογραφιών: μετά τη μελέτη των κτιρίων και αφού τα παιδιά έχουν φωτογραφίσει τα κτίρια που μελέτησαν, δίνουμε σε κάθε ομάδα μια παλιά φωτογραφία που απεικονίζει τα συγκεκριμένα κτίρια ή την περιοχή στην οποία βρίσκονται και τα παιδιά εντοπίζουν και σημειώνουν τις παρατηρήσεις τους.
- Αριθμοί, Υπολογισμοί και Κλίμακες: με βάση μετρήσεις που θα κάνουν στη διάρκεια της μελέτης, τα παιδιά υπολογίζουν διάφορα μεγέθη (εμβαδά, μήκη, γωνίες). Επίσης, κάνουν μετατροπές μεγεθών με βάση δοσμένες κλίμακες και μεταφέρουν τα αποτελέσματα σε κόλες Α4. Π.χ. μπορούν να ζωγραφίσουν την πρόσοψη ενός σπιτιού με κλίμακα, στηριζόμενοι στις μετρήσεις που έκαναν.
Εξοπλισμός
Κάθε ομάδα στο δεύτερο στάδιο θα πρέπει να διαθέτει:
- Φάκελο με λάστιχα (θα χρησιμέψει και ως σκληρή επιφάνεια εργασίας).
- Σετ χάρακες, μολύβι, σβήστρα, ξύστρα, ξυλομπογιές και μαρκαδόρους.
- Φωτογραφική μηχανή.
- Λευκές κόλλες Α4.
- Μέτρο.
Κάντε λήψη του υλικού του προγράμματος από εδώ
Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία
- Παραδοσιακοί οικισμοί στην Ελλάδα. Προστασία και διατήρηση
- Οικονόμου Α., Μπουγιατιώτη Φ., «Η αρχιτεκτονική κληρονομιά των οικισμών του όρους Βέρνο»
- Λαϊκή αρχιτεκτονική, 7 Ημέρες (αφιέρωμα Καθημερινής), σσ. 8-11 και 12-14